
Türkiyənin ən yaxşı memarlıq universitetləri
Türkiyənin ən yaxşı memarlıq universitetləri, beynəlxalq səviyyədə tanınmış təhsil keyfiyyətləri və innovativ yanaşmaları ilə seçilir. Mərkəzi yerlərdə yerləşən bu universitetlər tələbələrə həm nəzəri, həm də praktik biliklər qazandıraraq, onları yaradıcı və funksional dizaynlar yaratmağa yönəldir. İTÜ (İstanbul Teknik Universiteti), ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Bilkent Universiteti, Yıldız Teknik Universiteti və Mimar Sinan Güzel Sanatlar Universiteti kimi nüfuzlu təhsil ocaqları Türkiyədə memarlıq sahəsində lider mövqedədir. Bu universitetlər, həm yerli, həm də xarici tələbələr üçün geniş imkanlar və beynəlxalq əməkdaşlıq perspektivləri təklif edir.
Niyə bu ixtisas
Bu ixtisas elit ixtisaslar içərisindədir, və birincilərdəndir. Perspektivləri çoxdur. İş tapmaq problem deyil. Məvacib barədə heç bir narazılıq olmayacaq, ən çox qazanan sənət sahiblərindən biri memarlardır. Hətta dünya şöhrətli elə memarlar var ki, bir layihəyə görə 8-10 milyon dollar qonorar alırlar. Məsələn Santiaqo Kalatrava, Frenk Qehri və s. Dünyanın 7 möcüzəsi memarların yaratdıqlarıdır, memar möcüzələridir. Özündən sonra iz qoymaq üçün ən yaxşı vasitə memarlıq yaratmaqdır.
Türkiyədə memarlıq üzrə bakalavr təhsili
Türkiyədə memarlıq üzrə ən yaxşı bakalavr universitetləri həm keyfiyyətli təhsil, həm də praktik imkanlar baxımından seçilir. Burada Türkiyənin bir neçə tanınmış universitetini qeyd etmək olar:
İstanbul Teknik Universiteti (İTÜ): İTÜ, memarlıq sahəsində Türkiyənin ən köklü və nüfuzlu universitetlərindən biridir. İTÜ-nün Memarlıq Fakültəsi tələbələrə elmi tədqiqatlarla yanaşı, praktiki layihələr üzərində işləmək imkanı yaradır.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ): ODTÜ-nün Memarlıq Bölümü beynəlxalq əlaqələri və elmi tədqiqatlara yönümlü təhsili ilə fərqlənir. ODTÜ, həmçinin ingilis dilində təhsil verən azsaylı universitetlərdən biridir.
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi: Memarlıq və dizayn sahəsində estetik təhsil verən bu universitet, tələbələrə kreativ yanaşma və sənətkarlıq qabiliyyətlərini inkişaf etdirmək üçün mükəmməl imkanlar təqdim edir.
Bilkent Universiteti: Memarlıq təhsili sahəsində həm nəzəri, həm də praktiki bilikləri dərinləşdirən proqramları ilə tanınır. Universitetdə xaricdə təcrübə proqramları və təhsil imkanları da mövcuddur.
Yıldız Teknik Üniversitesi: Texniki yönümlü memarlıq təhsilini təklif edən Yıldız Teknik Üniversitesi, tələbələrə geniş texniki imkanlar və təcrübə ilə təmin edir.
Türkiyədə memarlıq üzrə bakalavr proqramları
Universitet | İxtisas | Təhsil Haqqı (İllik) |
İstanbul Teknik Universiteti (İTÜ) | Memarlıq | Təxminən 10,000 TL (Dövlət) |
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) | Memarlıq | Təxminən 24,000 TL (Dövlət) |
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi | Memarlıq | Təxminən 10,000 TL (Dövlət) |
Bilkent Universiteti | Memarlıq | Təxminən 14,000 USD (Özəl) |
Yıldız Teknik Üniversitesi | Memarlıq | Təxminən 10,000 TL (Dövlət) |
Koç Universiteti | Memarlıq | Təxminən 20,000 USD (Özəl) |
Bahçeşehir Universiteti | Memarlıq | Təxminən 8,000 USD (Özəl) |
İstanbul Bilgi Universiteti | Memarlıq | Təxminən 8,000 USD (Özəl) |
Türkiyədə memarlıq üzrə bakalavr proqramında keçirilən əsas dərslər
Dizayn Studiyaları: Bu studiyalar proqramın təməl daşıdır və tələbələrə müxtəlif memarlıq tipologiyalarını və kontekstləri əhatə edən praktiki layihələr vasitəsilə dizayn bacarıqlarını inkişaf etdirməyə imkan verir.
Memarlıq Tarixi və Tənqidi: Bu kurs memarlığın tarixi təkamülünü araşdırır, tikilmiş mühitə təsir edən müxtəlif üslubları, hərəkətləri və tənqidi nəzəriyyələri araşdırır.
Tikinti Texnologiyası və Materialları: Tələbələr tikintinin praktiki aspektləri, o cümlədən materialşünaslıq, tikinti üsulları və davamlı və səmərəli strukturlar üçün tikinti sistemlərinin inteqrasiyası haqqında öyrənirlər.
Memarlıq Vizuallaşdırma: Bu kurs həm ənənəvi rəsm üsullarını, həm də memarlıq təsviri və vizuallaşdırma üçün rəqəmsal alətləri əhatə edən vizual ünsiyyət üsullarına diqqət yetirir.
Struktur Dizayn Prinsipləri: Tələbələr struktur bütövlüyünü və təhlükəsizliyini təmin etmək üçün onları bina komponentləri və sistemlərinin dizaynına tətbiq edərək, struktur prinsipləri və təhlil üsulları haqqında anlayış əldə edirlər.
Davamlı Dizayn Strategiyaları: Bu kurs ekoloji cəhətdən şüurlu memarlıq həlləri yaratmaq üçün enerji səmərəliliyi, passiv dizayn strategiyaları və bərpa olunan materiallardan istifadəni vurğulayan davamlı dizayn prinsipləri və strategiyalarını araşdırır.
Şəhər Dizaynının Əsasları: Tələbələr şəhər inkişafının sosial, ekoloji və mədəni aspektlərini həll etmək üçün sayt təhlili, şəhər morfologiyası və ictimai yerlərin dizaynı daxil olmaqla şəhər dizaynının prinsiplərini araşdırırlar.
Memarlıqda Peşəkar Təcrübə və Etika: Bu kurs memarların hüquqi, etik və peşəkar məsuliyyətlərini, o cümlədən tənzimləyici çərçivələri, müqavilə öhdəliklərini və memarlıq təcrübəsində etik mülahizələri əhatə edir.
Türkiyədə memarlıq üzrə magistr təhsili
Türkiyədə memarlıq proqramları ümumiyyətlə 2 il davam edir. Bu müddət ərzində tələbələr memarlıq dizaynı, tədqiqat metodları, davamlılıq, rəqəmsal texnologiyalar və digər qabaqcıl memarlıq mövzularında ixtisaslaşırlar. Proqram adətən tezis layihəsi ilə başa çatır və tələbələrə memarlıq sahəsində dərin bilik və bacarıqlar vermək məqsədi daşıyır. Bununla belə, müddət və məzmun konkret universitetin proqramından və tələblərindən asılı olaraq dəyişə bilər.
Türkiyədə magistr üzrə memarlıq universitetləri
İstanbul Teknik Universiteti (İTÜ) – İTÜ memarlıq təhsili sahəsində qabaqcıl tədqiqatlar və beynəlxalq layihələr üzərində işləmək imkanları təklif edir.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) – ODTÜ-də ingilis dilində magistr təhsili verilir, tədqiqat imkanları genişdir və tələbələr beynəlxalq layihələrdə iştirak edə bilirlər.
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi – Sənət və estetik aspektlərə vurğu edən Mimar Sinan Universiteti, memarlığın yaradıcı tərəfini öyrənmək üçün ideal universitetlərdən biridir.
Bilkent Universiteti – Bilkent, memarlıqda həm nəzəri, həm də praktiki bilikləri gücləndirən bir yanaşma təklif edir. Xarici universitetlərlə əməkdaşlıq imkanları da genişdir.
Yıldız Teknik Üniversitesi – Texniki yönümlü proqramları ilə tanınan bu universitet, texnologiya və memarlığı birləşdirən layihələr üzərində çalışmaq istəyənlər üçün ideal seçimdir.
Bahçeşehir Universiteti – Bahçeşehir Universiteti beynəlxalq təcrübə proqramları və qlobal tədqiqat imkanları təklif edir.
Türkiyədə memarlıq üzrə magistr proqramları
Universitet | İxtisaslar | Təhsil Haqqı (İllik) |
İstanbul Teknik Universiteti (İTÜ) | Memarlıq (M.Sc. Architecture) | Təxminən 12,000 TL (Dövlət) |
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) | Memarlıq (M.Sc. Architecture) | Təxminən 15,000 TL (Dövlət) |
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi | Memarlıq (M.Sc. Architecture) | Təxminən 10,000 TL (Dövlət) |
Bilkent Universiteti | Memarlıq (M.Sc. Architecture) | Təxminən 15,000 USD (Özəl) |
Yıldız Teknik Üniversitesi | Memarlıq (M.Sc. Architecture) | Təxminən 12,000 TL (Dövlət) |
Koç Universiteti | Memarlıq və Urban Design | Təxminən 20,000 USD (Özəl) |
Bahçeşehir Universiteti | Memarlıq və Şəhərsalma (M.Sc.) | Təxminən 9,000 USD (Özəl) |
Türkiyədə memarlıq üzrə magistr proqramında keçirilən əsas dərslər
Ətraf Mühit
Əsas Memarlıq İnşaatları
Digər Dizayn və İnşaat Texnologiyaları
Şəhər Planlaşdırma və İstehsalat
Memarlıq Tərəqqi Dizaynı
Arxitektural İnkişaf və Tədqiqat Metodologiyası
Təcrübə
Memarlıq tarixi və Təhlili
Türkiyədə memarlıq təhsili almaq üçün tələblər
Türkiyədə memarlıq təhsili almaq üçün tələbələr həm bakalavr, həm də magistr səviyyələrində müəyyən şərtləri yerinə yetirməlidirlər. Bakalavr proqramına qəbul olmaq üçün əsas tələblərdən biri Türkiyədə tətbiq edilən mərkəzi universitet imtahanı olan YKS-dən (Yükseköğretim Kurumları Sınavı) yüksək bal toplamaqdır. Xarici tələbələr isə universitetdən asılı olaraq YÖS (Yabancı Öğrenci Sınavı) və ya beynəlxalq imtahan nəticələri (SAT, ACT) ilə müraciət edə bilərlər. Bundan əlavə, orta təhsil diplomu və tövsiyə məktubları tələb oluna bilər.
Magistr proqramlarına qəbul üçün isə tələbələr bakalavr diplomuna sahib olmalı və ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitim Giriş Sınavı) və ya beynəlxalq səviyyədə qəbul edilən imtahan nəticələri (GRE, GMAT) təqdim etməlidirlər. Əksər universitetlər ingilis dili biliyini sübut edən sertifikatlar (TOEFL, IELTS) tələb edir. Tələbələr, həmçinin portfolio və ya memarlıqla bağlı əvvəlki layihələrini təqdim etməklə yanaşı, bəzi hallarda müsahibədən də keçməli olurlar.
Memarlıq ixtisasının iş perspektivləri
Universitetlərin əksəriyyətində tələbələr əsas akademik tədris kursunu bitirməli, sonra iki illik iş təcrübəsi əldə etməli və yalnız bundan sonra buraxılış imtahanlarına buraxılmalıdır. Həmçinin akkreditasiya keçərək lisenziya almaq lazımdır.
Məsələn, Böyük Britaniyada, təhsilin ilk üç ilini bitirdikdən sonra tələbələr Britaniya Memarlarının Kral İnstitutunun (RIBA) üzvü olur, və ancaq bundan sonra təhsilin ikinci mərhələsinə qəbul olunurlar, bu mərhələdən sonra onlar memarlıq üzrə bakalavr və ya magistr diplomunu ala bilərlər. Memarlıq ixtisası üzrə qəbul tələbləri müxtəlif təhsil müəssisələrində fərqlənir.
Memarlıq üzrə ən nüfuzlu universitetlərə daxil olmaq üçün həmin ölkədə məktəbi bitirmək arzuolunandır. Bir sıra Böyük Britaniya, ABŞ, Kanada məktəbləri öz şagirdlərinə memarlıq üzrə klublar təklif edir. Orta məktəbin son 2 ili ərzində şagirdlər yaradıcılıq işlərinin portfoliosunu toplayırlar.
Memarlıq ixtisasının ortalama maaşı
Architectural Designer | 40,000 – 100,000 rus rublu |
Architectural Assistant | 30,000 – 60,000 rus rublu |
Urban Planner | 60,000 – 150,000 rus rublu |
Construction Project Manager | 80,000 – 200,000 rus rublu |
Interior Designer | 30,000 – 90,000 rus rublu |
Architectural Visualization Specialist | 40,000 – 90,000 rus rublu |
Memarlıq üzrə tələb olunan bacarıqlar
Memarlar problemləri yaradıcı və innovativ üsullarla həll etmək bacarığına sahib olmalıdırlar. Müştərilərlə, layihə komandası ilə və digər mütəxəssislərlə effektiv şəkildə kommunikasiya qura bilməlidirlər. İnşaat və dizayn proseslərində riyazi məlumatları başqa mütəxəssislər və müştərilərlə effektiv şəkildə paylaşmaq üçün güclü analitik bacarığa sahib olmalıdırlar.
Dizayn və təsvir proseslərində istifadə olunan müasir kompüter proqramlarına və texnologiyalara hakim olmaq bacarığı əhəmiyyətlidir. Dizayn və planlaşdırma proseslərində istifadəçi təcrübəsini ən yüksək səviyyədə qayğı göstərmək üçün müstəqil bacarığa sahib olmalıdırlar. təsəvvür etmək və 3D təsvir etmək bacarığı ilə layihələrin inkişafına və nəticələrin gözlənilməsinə kömək edir.
Memarlıq sahəsində uğurlu olmaq üçün nə etməli
Bildiyiniz İxtisası Seçin: Memarlıq sahəsində müxtəlif ixtisas sahələri mövcuddur. İnteryer dizayn, peyzaj memarlığı, inşaat memarlığı kimi seçimlər arasında öz bacarıqlarınıza və maraqlarınıza uyğun olanı seçin.Yüksək keyfiyyətli təhsil almaq üçün tanınmış və müstəqil bir universitetdə, memarlıq fakültəsində təhsil alın.
Yaradıcı və bacarıqlı bir memar olmaq üçün portfolio hazırlayın. Layihələrinizi və işlərinizi təqdim edən bir portfolio, işgüzar tətbiq etmə prosesində tələb olunanlardan biridir. İnkişaf etmiş kompüter proqramları və dizayn alətləri ilə tanışlıq qurun. 3D modelleşdirmə və təsvir etmə proqramları kimi texnologiyalara hakim olun.
Memarlıq prosesində riyazi və mühəndislik prinsiplərinə hakim olmağınız əhəmiyyətlidir. Statika, dinamika və inşaat prinsipləri haqqında bilik qazanın.
Türkiyədə memarlıq təhsili almış tələbələrin təcrübələri
Həcər Adıgözəlova – İstanbul Teknik Universiteti (İTÜ)
Həcər, İTÜ-də memarlıq təhsili alarkən həm nəzəri, həm də praktiki biliklərin bir araya gətirildiyini deyir. O, müxtəlif beynəlxalq yarışmalarda iştirak edərək həm yerli, həm də xarici memarlıq studiyaları ilə əməkdaşlıq etmə imkanı qazanıb. Həcər, universitetin inkişaf etmiş texniki infrastrukturu sayəsində memarlıq proqramlarını modelləşdirmək və 3D dizaynları üzərində işləmək təcrübəsi əldə edib.
Əhməd Vəliyev – Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
Əhməd, memarlıq təhsilini incəsənət ilə birləşdirməyi sevən tələbələrdən biridir. Mimar Sinan Universitetində oxuyarkən o, yaradıcı dizayn yanaşması ilə fərqli layihələrdə iştirak edib və tələbələrin sərbəst yaradıcılığının dəstəkləndiyini vurğulayıb. Əhməd, memarlıq sahəsində sənətə vurğu edən bu proqramın onun vizual dizayn qabiliyyətlərini inkişaf etdirməsinə kömək etdiyini və tez-tez şəhərsalma və estetik layihələr üzərində iş təcrübəsi qazandığını bildirir.