Bakalavr üçün tələb olunan sənədlər
Xarici tələbələrin Türkiyədə bakalavr təhsili üçün tələb olunan sənədlər aşağıdakılardır:
Pasport: Etibarlı pasportunuz olmalıdır.
Oturum icazəsi: Türkiyəyə səyahət etmək üçün əvvəlcə viza almalısınız. Təhsil vizası üçün müraciət etməlisiniz.
Qəbul məktubu: Türkiyədəki bir universitetdən qəbul məktubu almalısınız. Qəbul məktubunda tələbənin Türkiyədə təhsil almaq üçün qeydiyyatdan keçdiyi göstərilir.
Diplom və Transkript: Siz orta məktəb diplomunuzun və transkriptinizin təsdiq edilmiş surətlərini təqdim etməlisiniz.
Dil Yetərlilik Sertifikatı: Türk bakalavr proqramlarına müraciət edəcək əcnəbi tələbələrin türkcə biliyini müəyyən etmək üçün dil biliyi sənədi təqdim etmələri tələb olunur. İngilis dili biliyinin sübutu da məqbuldur.
Sağlamlıq haqqında arayış: Türkiyədə uzunmüddətli təhsil alacaq tələbələrin sağlamlıq hesabatı təqdim etməsi tələb olunur.
Bakalavr üçün qəbul üsulları
Türkiyədə bakalavr proqramlarına qəbul üçün istifadə olunan üsullar bunlardır:
YÖS (Xarici Tələbə İmtahanı): YÖS Türkiyədəki universitetlərə əcnəbi tələbələrin qəbulu zamanı istifadə edilən imtahandır. Bu imtahan türk dili, əsas riyaziyyat, həndəsə, tarix, coğrafiya, fəlsəfə, din mədəniyyəti və əxlaqdan ibarətdir.
Qeyd:
Türkiyənin Ali Təhsil Şurası, yəni Yüksek Öğretim Kurumu tərəfindən 23 iyun 2021-ci il tarixli iclasına qəbul edilən qərarlara uyğun olaraq, universitetlər tərəfindən hər il keçirilən Yabancı Öğrenci Sınavı-nın (YÖS) 2022-ci ildən etibarən ÖSYM nəzdində mərkəzləşdirilmiş qaydada həyata keçirilməsinə dair qərar verildiyi barədə məlumat yayılmışdı. Lakin Mərkəzi Xarici Tələbə Qəbulu İmtahanının (MYÖS) keçirilməsi ilə bağlı əvvəlki qərar ləğv edilmişdir.
Belə ki, əvəzində “Türkiyə Xarici Tələbə Qəbulu İmtahanı (TR-YÖS)” olaraq keçirilməsi qərarı alınmışdır. ÖSYM tərəfindən ilk dəfə keçiriləcək Türkiyə Xarici Tələbə Qəbulu İmtahanının (TR-YÖS) birincisi 2023-cü ilin yanvar ayında keçirilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Türkiyə Xarici Tələbə Qəbulu İmtahanı (TR-YÖS) nəticələrinin istifadəsi YÖK tərəfindən ali təhsil müəssisələrinə tövsiyə olunacaqdır.
Yeni imtahan sistemi ilə edilən əhəmiyyətli dəyişikliklərdən biri də yalnız YÖS imtahanından əldə olunan balın Tibb, Əczaçılıq, Stomatologiya, Hüquq, Müəllimlik və Mühəndislik ixtisaslarına qəbul olunmaq üçün etibarlı olmasıdır. Beləliklə, namizəd tələbələrin bu ixtisaslarda Türkiyənin həm dövlət, həm də özəl statuslu universitetlərində təhsil almaq üçün yalnız TR-YÖS imtahanında iştirak etməsi kifayət edəcəkdir. Bundan əlavə, bu ixtisaslara qəbul balları isə artıq YÖK tərəfindən müəyyən ediləcəkdir.
Beynəlxalq imtahanlar: Bəzi Türkiyə universitetləri beynəlxalq imtahanlar əsasında ərizə qəbul edir (məsələn, SAT və ya ACT).
Universitetlərin öz qəbul üsulları: Bəzi universitetlər öz qəbul üsullarını təyin edə bilərlər. Məsələn, bəzi universitetlər bakalavr proqramlarına qəbul üçün məktəb nailiyyətlərini və müsahibə nəticələrini nəzərdən keçirə bilər.
Türkiyədə bakalavr proqramlarına müraciət etmək üçün əcnəbi tələbələr üçün tələb olunan sənədlər orta məktəb diplomu və ya ekvivalenti, transkript, pasport, biometrik fotoşəkil, dil biliyi sertifikatı (məsələn, TOEFL və ya IELTS) və ərizə haqqının ödənilməsi ola bilər. Müraciət prosesi və sənədlər universitetlər arasında dəyişə bilər, ona görə də müraciət etməzdən əvvəl universitetlərin vebsaytlarına baş çəkmək vacibdir.
Bakalavr üçün tələb olunan imtahanlar
Türkiyədə bakalavr proqramlarına müraciət edən əcnəbi tələbələrin verdiyi əsas imtahanlar YÖS (Xarici Tələbə İmtahanı) və SAT (Scholastic Assessment Test) imtahanıdır. YÖS Türkiyədəki əksər universitetlər tərəfindən qəbul edilən bir imtahandır və türkcənin tədris dili olduğu universitetlərdə xüsusilə vacibdir. SAT ABŞ-da imtahandır və Türkiyədəki bəzi universitetlər tərəfindən qəbul edilir. Bundan əlavə, bəzi universitetlər müəyyən etdikləri imtahanlardan istifadə edərək tələbə qəbul edirlər. Bu imtahanlar adətən riyaziyyat, fizika, kimya və ingilis dili kimi fənlərdən yoxlanılır. Tələb olunan imtahanlar və sənədlərlə bağlı daha ətraflı məlumatı müraciətin aparılacağı universitetin internet saytındakı məlumatlara müraciət etməklə əldə etmək olar.
Bakalavr zamanı iş imkanları
Xarici tələbələr tələbə vizası ilə Türkiyədə təhsil aldıqları müddətdə qanuni olaraq müəyyən işlərdə işləyə bilərlər. Ancaq işləmək üçün ilk növbədə Əyalət İmmiqrasiya İdarəsindən iş icazəsi almalıdırlar.
Xarici tələbələrin Türkiyədə işləyə biləcəyi işlər ümumiyyətlə universitet şəhərciyində tələbə mərkəzləri, yeməkxanalar, kitabxanalar, universitet mağazaları, idman zalları kimi iş yerləridir. Bundan əlavə, tələbələr bəzi restoran, kafe və mağazalarda part-time da işləyə bilərlər.
Lakin əcnəbi tələbələrin iş saatları, işləyə biləcəkləri iş yerlərinin sayı və həftəlik iş vaxtı məhduddur. Bu səbəbdən tələbələrin iş icazəsi almadan əvvəl Şəhər İmmiqrasiya İdarəsi ilə əlaqə saxlayaraq iş şəraitləri haqqında ətraflı məlumat almaları vacibdir.
Bakalavr sonrası iş imkanları
Türkiyədə bakalavr dərəcəsi məzunun sənaye və təcrübəsindən asılı olaraq fərqli iş imkanları təklif edə bilər. Türkiyədəki iş bazarı geniş karyera imkanları təklif edir və məzunlar üçün müxtəlif iş imkanları mövcuddur.
Bəzi məşhur biznes sahələrinə maliyyə, marketinq, insan resursları, informasiya texnologiyaları, tikinti və mühəndislik daxildir. Türkiyə dünyanın bir çox böyük şirkətlərinə ev sahibliyi edir və məzunlar bu şirkətlərdə işləyə bilərlər. Öz biznesini qurmaq imkanı da var.
Türkiyədə bakalavr təhsili məzunlara karyeralarında irəliləmək və daha yüksək vəzifələrə yüksəlmək üçün imkanlar təklif edir. Həmçinin, magistr dərəcəsi almaq bir seçim ola bilər ki, bu da məzunlara daha yüksək maaş və daha yaxşı iş imkanları qazanmağa kömək edə bilər.
Bakalavr təhsili almış tələbələrin təcrübələri
LƏMAN ABDULLAYEVA – Mən Türkiyədə tibb üzrə bakalavr təhsili almaq istəyirdim və prosesi, nələrin tələb olunduğu haqqında heç bir məlumatım yox idi. Buna görə də bir çox şirkətlərlə danışdım və yekun olaraq İstanbul Group komandası ilə əməkdaşlıq edərək sənədlərimi bir çox universitetlərə göndərdim. Bir çox universitetlərdən qəbul aldım. Hal-hazırda Marmara Universitetində tibb üzrə təhsil alıram. Şirkət əməkdaşlarının məsuliyyətli yanaşması və göstərdikləri xidmətə görə öz minnətdarlığımı bildirirəm.
SƏMƏD HƏSƏNZADƏ – Türkiyənin Koç Universiteti 2-ci kurs bakalavr üzrə biznesin idarə olunması üzrə təhsil alıram. Sənədlərimi İstanbul Group vasitəsilə universitetlərə göndərdim və istədiyim universitetlərdən qəbul aldım.
FAQ