Türkiyə universitetləri barədə daha ətraflı məlumat üçün aşağıdakı linkə daxil ola bilərsiniz:
Türkiyə Universitetləri – İstanbul Group (istanbulgroup.az)
Türkiyə universitetlərinin ixtisasları
İxtisaslar |
1 | İqdisadiyyat |
2 | Bank işi |
3 | Mühasibatçıliq |
4 | Beynalxalq elaqələr |
5 | Beynalxalq ticarət |
6 | Maliyyə |
7 | Memarliq |
8 | İnsaat mühəndisliyi |
9 | Mexanika mühəndisliyi |
10 | Elektrik mühəndisliyi |
11 | Kimya mühəndisliyi |
12 | Qida mühəndisliyi |
13 | Tekstil mühəndisliyi |
14 | Komputer mühəndisliyi |
15 | Nəqliyyat mühəndisliyi |
16 | Senaye mühəndisliyi |
17 | Biomedikal mühəndisliyi |
18 | Tibbi Biologiya |
19 | Tibb Bacısı |
20 | Fizioterapiya |
21 | Psixologiya |
22 | Radyo Sinema TV |
23 | Jurnalistka |
24 | Turizm va Otelçilik |
25 | Ingilis dili müəllimliyi |
26 | Tarix müəllimliyi |
27 | Coğrafiya müəllimliyi |
28 | Kimya müəllimliyi |
29 | Biologiya müəllimliyi |
30 | Fəlsəfə |
31 | Sosiologiya |
32 | İdman |
Türkiyədə təhsil haqqı
Dövlət universitetlərində illik təhsil haqqı qiymətləri: Türkiyədə dövlət universitetləri xüsusilə Avropa və ya ABŞ-ın oxşar ali məktəbləri ilə müqayisədə çox münasibdir və beynəlxalq tələbələr bir tədris ili üçün 2.200 ilə 9.000 TL arasında ödəniş edirlər. Bu ödənişlərdən əlavə, bəzi ixtisas sahələri var ki, məsələn, Tibb və ya Mühəndislik ixtisasları proqramlarında illik təhsil haqqı qiyməti daha bahalı ola bilir.
Özəl universitetlərdə illik təhsil haqqı qiymətləri: Burada isə hər bir ölkədə olduğu kimi, Türkiyədə də özəl türk universitetləri dövlət universitetlərindən daha bahalı qiymətlərə malikdir. Buna baxmayaraq, siz daha münasib təhsil haqqı ilə akademik proqramlar da tapa bilərsiniz, lakin bunu da nəzərə almalısınız ki, illik 10.000 ABŞ dollarından çox olan proqramlar da var.
Aşağı büdcəli tələbələr üçün Türkiyədə təhsil
Türkiyə həm də təhsil haqqının digər Avropa ölkələri ilə müqayisədə daha münasib olması ilə fərqlənir. Aşağı büdcəli tələbələr üçün dövlət universitetləri və təqaüd proqramları münasibdir. Dövlət universitetlərində təhsil almaq üçün yüksək SAT və ya TR-YÖS nəticəsi tələb olunur. Bundan əlavə, tələbələr təqaüd proqramlarına da müraciət edə bilərlər. Təqaüd proqramı Türkiyə Bursları adlanır və yanvarın ayının 10-da elan olunur. Müraciət üçün son tarix 20 fevraldır.
Türkiyədə təhsil üçün ən ucuz şəhərlər
Türkiyədə xarici tələbələr üçün əlverişli şəhərlər ümumiyyətlə yaşayış dəyərinin daha aşağı olduğu bölgələrdir. Ancaq bu, fərdi üstünlüklərdən və ehtiyaclardan asılı olaraq dəyişə bilər. Xarici tələbələr üçün sərfəli hesab edilən bəzi türk şəhərləri bunlardır:
Ərzurum: Ərzurum ümumiyyətlə yaşayış dəyərinin aşağı olduğu bir şəhərdir. Universitet şəhəri olduğu üçün tələbələrə münasib qiymətə yaşayış və gündəlik ehtiyaclar təklif edir.
Van: Van Şərqi Anadolu Bölgəsində yerləşən bir şəhərdir. Van Yüzüncü Yıl Universitetinə ev sahibliyi edir və ümumiyyətlə daha iqtisadi həyat təqdim edir.
Sivas: Sivas İç Anadolu Bölgəsində yerləşir və Cümhuriyyət Universitetinə ev sahibliyi edir. Şəhər ümumiyyətlə daha sakit bir atmosferə malikdir və yaşayış dəyəri baxımından əlverişlidir.
Kahramanmaraş: Kahramanmaraş cənub-şərqdə yerləşən bir şəhərdir. Onikişubat Universitetinin evidir və ümumiyyətlə daha əlverişlidir.
Kayseri: Kayseri Türkiyənin İç Anadolu Bölgəsində yerləşən şəhərdir. Erciyes Universitetinə ev sahibliyi edir və qiymətləri də münasibdir.
Türkiyədə tam təqaüdlə təhsil
Türkiyə xarici tələbələr üçün burs programları təşkil edir. Azərbaycanlı tələbələrin yaranlandığı burs programından biridə Türk Dili Konuşan Ülkeler Burs Programıdır.Program əsasən Azərbaycan Qazaxıstan, Özbəkistan, Türkmənistan və s. ölkələrin tələbələri üçün təkil olunmuşdur. Təqaüd programı bakalavr, magistr və doktorantura səviyyələrini əhatə edir. Təqaüd programında iştirak etmək üçün namizədlərdən tələb olunan bəzi kriteriyalar vardır:
- Bakalavr təhsili üçün 21 yaşın altında olmaq
- Magistr təhsili üçün 30 yaşın altında olmaq
- Doktorantura təhsili üçün isə 35 yaş altında olmaq
- Minimum akademik nailiyyət (hər hansı bir təhsil müəssisəsində qiymət ortalaması)
- Bakalavr namizədləri üçün ortalama 70%
- Magistr namizədləri və Doktorantura namizədləri üçün 75%
- Tibb elmləri(Tibb, Stomatologiya və Əczaçılıq) üçün isə akademik ortalama 90% olmalıdır.
Türkiyədə ən aşağı təhsil haqqı olan universitetlər
Sıra No |
Universitet |
Şəhər |
1 |
Atatürk Üniversitesi |
Erzurum |
2 |
Fırat Üniversitesi |
Elazığ |
3 |
Cumhuriyet Üniversitesi |
Sivas |
4 |
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi |
Van |
5 |
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi |
Kahramanmaraş |
6 |
Ahi Evran Üniversitesi |
Kırşehir |
7 |
Bülent Ecevit Üniversitesi |
Zonguldak |
8 |
Adıyaman Üniversitesi |
Adıyaman |
9 |
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi |
Muğla |
10 |
Dicle Üniversitesi |
Diyarbakır |
Türkiyədə pulsuz təhsil verən universitetlər
Türkiyə Bursu, Türkiyənin ən populyar təqaüd proqramıdır. Proqram hər il dünyanın hər yerindən minlərlə tələbəyə tam təqaüd verir. Təqaüd proqramlarına əlavə olaraq, Türkiyədə təqaüd verən bəzi fondlar da var.
Türkiyədəki bir çox böyük universitet təqaüd proqramı elan edir. Universitetdə pulsuz təhsil almaq üçün əvvəlcədən və ya daha sonra təqaüd proqramına müraciət edə bilərsiniz. Universitet hər il təqaüd proqramını yeniləyir. Buna görə yeni tədris ilində şərtlər fərqli olur, şərtlər barədə daha dəqiq məlumat üçün bizimlə əlaqə saxlayın.
DİM qəbul balları yüksək olan tələbələr Türkiyədə pulsuz təhsil ala bilərlər. Bu vəziyyətdə ümumiyyətlə orta hesabla 600+ balı olan tələbələr seçilir. Azərbaycan vətəndaşlarının bütün tələbələri bakalavr, magistr və doktoranturada türkiyədə pulsuz təhsil ala bilərlər.
Fiziki məhdudiyyətli şəxslər üçün Türkiyədə təhsil imkanı
Türkiyədə bir çox universitet və təhsil mərkəzi fiziki məhdudiyyəti olan tələbələrə xidmətlər təklif edir. Bu yerlərdə, tələbələrə tələbə işçiləri, məsləhətçilər, və xüsusi tədris proqramları təklif edilir.
Fiziki məhdudiyyətli şəxslər üçün üçün Təqaüd və Dəstək Programları:
Türkiyə hökuməti və beynəlxalq təşkilatlar, məhdudiyyəti olan şəxslərə təhsil üçün dəstək proqramları təklif edir. Bu proqramlar ərzaq, tədris və digər xidmətləri əhatə edir.
Əməkdaşlıq və İş Təcrübəsi Proqramları:
Bazı universitetlər və təhsil mərkəzləri, tələbələrə iş təcrübəsi və müstəqil hərəkət etmək üçün proqramlar təklif edir.
Əsas Tələb Olunan Sənədlər:
Təhsil müəssisələrinə qəbul üçün əsasən müraciət forması, şəxsiyyət və sağlamlıq sənədləri tələb olunur. Müraciət edən şəxs öz fiziki məhdudiyyətinə dair sənədləri təqdim etməlidir.
Müraciət Proseduru:
Universitetlər və təhsil mərkəzlərinin saytlarında müraciət prosedurları və tələb olunan sənədlər barədə ətraflı məlumatlar əldə edilə bilər.
Azərbaycanlılar üçün Türkiyədə təhsil
Türkiyə hökuməti xarici tələbələr üçün müxtəlif təqaüd proqramları təklif edir. Bunlardan biri də Türkiye Bursları proqramıdır. Proqramdan azərbaycanlı tələbələr də yararlana bilər. Proqram azərbaycanlı tələbələrin həm təhsil haqqı, həm aylıq yaşam xərcləri, həm də təyyarə və sığorta xərclərini qarşılayır. Türkiyə bursları vasitəsilə sizə həm bakalavr, həm magistr, həm də doktorantura proqramlarına müraciət edə bilərsiniz. Proqramda həm özəl, həm dövlət universitetləri iştirak edir.
Azərbaycanlı tələbələrin Türkiyə universitetlərinə qəbulundan sonra vizaya müraciət etmələrinə ehtiyac yoxdur. Universitetə qeydiyyatdan keçdikdən sonra miqrasiya ofisinə yaxınlaşıb təhsil aldıqları müddətdə oturum izni üçün müraciət etməlidirlər.
Türkiyə universitetlərinin reytinqi
Britaniya konsaltinq şirkəti dünyanın ən mühüm reytinqlərindən biri hesab olunan “2024-cü ildə dünya səviyyəli ən yaxşı universitetlərin reytinqi”ni elan edib.
Dünyanın 1500 ən yaxşı universitetləri siyahısında Türkiyənin 10 ali məktəbi ilk minliyə düşüb.
Eyni zamanda, Yaxın Şərq Texniki Universiteti (ÖDTÜ) TOP-500-də 336-cı yeri tutub, İstanbul Texniki Universiteti (ITÜ) 601-ci pillədən 404-cü pilləyə yüksəlib.
Ötən il TOP-500-ə daxil olan yeganə ali tədris müəssisəsi – Koç Universiteti 477-ci yerdən bu il 431-ci yerə yüksəlib.
Bundan başqa, ötən il 561-570 diapazonunda mövqe tutan Bilkent Universiteti 502-ci yerə qalxıb. Siyahıda 701-750 aralığında olan Boğaziçi Universiteti 514-cü yeri tutub.
2022-ci ildə 531-540 qrupunda qərarlaşan Sabancı Universiteti bu il 526-cı mövqedədir. İstanbul Universiteti, Hacettepe Universiteti, Ankara Universiteti və Yıldız Texniki Universiteti də ali məktəblərin ilk minliyində öz mövqelərini möhkəmlədiblər.
Türkiyədə məzun olduqdan sonra iş perspektivləri
Məzun olduqdan sonra Türkiyədə işləmək istəyirsinizsə, universitet kampuslarında keçirilən karyera sərgilərini qaçırmayın. Bu yarmarkalarda Türkiyənin bir çox önəmli şirkətlərindən insan resursları rəsmiləri gəlir. Onlar iş və təcrübə imkanları haqqında məlumat verir, eyni zamanda məzun namizədlərdən CV toplayırlar. Bu yarmarkalar biznes və təcrübə imkanları üçün böyük şansdır.
Bundan əlavə, bir çox universitet karyera mərkəzləri tələbələrə müxtəlif məsləhət xidmətləri o cümlədən məzun olduqdan sonra karyera addımları üçün iş imkanlarının elanı, müsahibə simulyasiyası və CV yaradılması kim xidmətlər təqdim edir.
Türkiyə universitetlərinə qəbul şanslarını artırmaq üçün nə etməli?
Türkiyə universitetlərinə qəbul şansınızı artırmaq üçün ilk növbədə əvvəlki təhsil göstəriciləriniz yuxarı olmalıdır. Əgər bakalavr üçün müraciət edirsinizsə, məktəb qiymətləriniz; magistr üçün – bakalavr zamanı aldığınız qiymətlər; doktorantura üçün isə magistr zamanı aldığınız qiymətlər böyük rol oynayır.
Bundan əlavə, təhsil alacağınız proqramın dilinə uyğun xarici dil sertifikatı əldə etməlisiniz. Türkiyədə təhsil ingilis və türk dilindədir. Türk dilində təhsil üçün yüksək TYS balı, ingilis dilində təhsil üçün isə TOEFL, PTE kimi imtahan nəticəsi tələb olunur. İş təcrübəsi və ya təcrübə proqramlarında iştirakınız da qəbul şansınızı artıran faktorlardandır.
YÖS yoxsa TR-YÖS?
Türkiyənin Ali Təhsil Şurası, yəni Yüksək Öğretim Kurumu tərəfindən 23 iyun 2021-ci il tarixli iclasına qəbul edilən qərarlara uyğun olaraq, universitetlər tərəfindən hər il keçirilən Yabancı Öğrenci Sinavı-nın (YÖS) 2022-ci ildən etibarən ÖSYM nəzdində mərkəzləşdirilmiş qaydada həyata keçirilməsinə dair qərar verildiyi barədə məlumat yayılmışdı. Lakin Mərkəzi Xarici Tələbə Qəbulu İmtahanının (MYÖS) keçirilməsi ilə bağlı əvvəlki qərar ləğv edilmişdir.
Belə ki, əvəzində “Türkiyə Xarici Tələbə Qəbulu İmtahanı (TR-YÖS)” olaraq keçirilməsi qərarı alınmışdır. ÖSYM tərəfindən ilk dəfə keçiriləcək Türkiyə Xarici Tələbə Qəbulu İmtahanı (TR-YÖS) birincisi 2023-cü ilin yanvar ayında keçirilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Türkiyə Xarici Tələbə Qəbulu İmtahanı (TR-YÖS) nəticələrinin istifadəsi YÖK tərəfindən ali təhsil müəssisələrinə tövsiyə olunacaqdır.
TR-YÖS imtahanı ildə 2 dəfə keçirilir və etibarlılıq müddəti 2 ildir. YÖK-ün yeni qərarı ilə 2024-2025-ci tədris ili yerləşdirmələrində TR-YÖS imtahanları bütün dövlət və vəqf universitetləri tərəfindən qəbul ediləcək.
TR-YÖS nəticələri 2 il etibarlı olduğu üçün 2023-cü ildə keçirilən TR-YÖS nəticələri də universitetin üstünlük verdiyi dövrdə etibarlı olacaq. Namizədlər 2023 və 2024-cü il imtahanlarında iştirak edərək universitetləri seçə bilərlər. Universitetlər üstünlük verdikləri tarixləri açıqladıqdan sonra hər bir universitetə ayrı-ayrılıqda alınan balla müraciət etmək mümkün olacaq.
Türkiyədə ingilis dilində təhsil
İngilis dilli proqramların genişliyi baxımından Türkiyə ön sıralardadır. Türkiyədə ingilis dilində təhsil almaq istəyən tələbələr TOEFL, PTE imtahanlarından birini verməlidirlər. Əgər bu imtahanlardan biri yoxdursa, o zaman universitetin daxili imtahanını verməlisiniz. Türkiyədə istənilən ixtisası ingilis dilində oxuya bilərsiniz. İngilis dilində oxuya biləcəyiniz universitetlərdən bəziləri:
- Koç Universiteti
- Sabancı Universiteti
- Bilkent Universiteti
- Marmara Universiteti
- İstanbul Aydın Universiteti
- Nişantaşı Universiteti
- İstanbul Universiteti
- Hacettepe Universiteti
- Beykent Universiteti
- TED Universiteti
- Ozyegin Universiteti
Türkiyədə türk dilində təhsil
Türkiyədə türk dilində təhsil almaq üçün TYS imtahanını verməyiniz tələb olunur. İmtahan Azərbaycanda Yunis Emre İnstitutunda keçirilir. Bundan əlavə, əgər həmin müddətdə Türkiyədəsinizsə, Türkiyənin hər hansı dövlət universitetində də bu imtahanı verə bilərsiniz. Minimum B2 və ya C1 səviyyədə olmağınız qəbul üçün yetərlidir. Türk dilində bütün ixtisaslar mövcuddur. Bundan əlavə, türk dilində təhsil almaq istəyən tələbələr çox zaman TR-YÖS imtahanını da verməli olur. Bəzi universitetlərə tək attestatla da müraciət edə bilərsiniz. Lakin qəbul şansınızın yüksək olması üçün TR-YÖS və ya SAT imtahanlarından birini verməyiniz məsləhət görülür.
Türkiyədə tələbələr üçün təcrübə şansları
Türkiyədə tələbələrin təcrübə qazanmaq üçün geniş imkanları var. Bu cür təcrübələri sizə təqdim edə biləcək bəzi imkanlar bunlardır:
Təcrübə: Universitetlər tez-tez tələbələrə təcrübə keçmək imkanı verir. Bu təcrübələr tələbələrə nəzəri biliklərini praktikada tətbiq etmək şansı verir və həmçinin sənaye təcrübəsi qazanmağa kömək edir.
Araşdırma Layihələri: Tədqiqat layihələri xüsusilə aspirantlar üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bu layihələr tələbələrə akademik sahədə dərin təcrübə əldə etmək imkanı verir.
Beynəlxalq Mübadilə Proqramları: Bəzi universitetlər tələbələrə xaricdə başqa universitetlə mübadilə proqramlarında iştirak etmək imkanı təklif edir. Bu proqramlar müxtəlif mədəniyyətləri tanımaq və dil bacarıqlarını təkmilləşdirmək baxımından əhəmiyyətlidir.
Tələbə klubları və təşkilatları: Universitetlərdəki tələbə klubları və təşkilatları tələbələrə liderlik bacarıqları əldə etmək, tədbirlər təşkil etmək və sosial şəbəkələrini genişləndirmək imkanı verir.
Sahibkarlıq və İnnovasiya Mərkəzləri: Bəzi universitetlər sahibkarlığı dəstəkləyən innovasiya mərkəzləri və ya mərkəzləri saxlayır. Bu mərkəzlərdə tələbələr öz biznes ideyalarını inkişaf etdirə və sahibkarlıq təcrübəsi qazana bilərlər.
Sosial məsuliyyət layihələri: Tələbələr müxtəlif sosial məsuliyyət layihələrində iştirak edərək öz icmalarına xidmət etmək imkanı əldə edə bilərlər. Bu layihələr tələbələrin sosial şüurunu artıra bilər.
Kooperasiya və Sənaye Əlaqələri: Universitetlər beynəlxalq şirkətlərlə əməkdaşlıq edərək tələbələrə sektorda təcrübə qazanmaq imkanı təklif edə bilər. Bu, tələbələrə iş dünyasının dinamikasını anlamaq şansı verə bilər.
Yarışlar və Tədbirlər: Müxtəlif sahələr üzrə yarışlarda iştirak etmək və ya sahəvi tədbirlərdə iştirak etmək tələbələrə özlərini sübut etmək və şəbəkə qurmaq imkanı verir.
Xaricdə təhsil – Dövlət proqramı ilə Türkiyədə təhsil
Azərbaycan Hökumətinin elan etdiyi “2022-2026-cı illər üzrə Dövlət Proqramı” sayəsində artıq istedadlı gənclər tam təqaüdlə dünyanın top universitetlərində təhsil ala biləcəklər. 15 prioritet sahə üzrə Türkiyənin 20-ə yaxın universitetindən qəbul almaqla sənədlərinizi Dövlət Proqramına göndərə bilərsiniz. Proqram bakalavr və magistr tələbələrinə şamil olunur. Əsas şərtlər aşağıdakı kimidir:
Bakalavr üçün:
DİM üzrə texniki sahələrdə minimum 400 bal, humanitar sahələrdə isə minimum 500 bal. Əgər siz beynəlxalq imtahanlara hazırlaşırsınızsa, DİM nəticəsinə ehtiyac yoxdur. Məsələn: A-level, IB, SAT, ACT və ya beynəlxalq olimpiada nəticəniz varsa, bu tələbdən azad olunursunuz.
Bundan əlavə, təhsil alacağınız dil üzrə minimum C1 səviyyəsində dil sertifikatınız olmalıdır. (Məs: IELTS, TOEFL, DUOLINGO, TYS)
Turkiyede Magistr Tehsili
Turkiyede Attestatla Tehsil
Turkiyede Bakalavr Tehsili
Turkiyede Huquq Tehsili
Turkiyede Qrafik Dizayn Tehsili
Türkiyənin Ən yaxşı Özəl Universitetləri
Türkiyədə Təhsil Almazdan Öncə Nəzərə Alınmalı Məqamları
Türkiyədə ən Presitijli Təhsil Proqramları
Türkiyədə Könüllülük Fəaliyyəti İmkanları
Türkiyədə Qiyabi Təhsil
Azərbaycanda Tanınan Türkiyə Universitetləri
Azərbaycanlı Tələbələrin Türkiyədə üstünlük verdiyi İxtisaslar
Turkiyede Tehsil Qiymetleri
Kollec Diplomu İlə Türkiyədə Təhsil
Türkiyə Universitetlərinin Reytinqi
FAQ